Sợi thủy tinh là vật liệu có tính ứng dụng cao, được sử dụng để chống cháy, cách nhiệt trong các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, điện hay dệt may. Nhiều người băn khoăn: “Sợi thủy tinh có độc không?”. Lo sợ sợi thủy tinh độc sẽ gây hại cho sức khỏe.
Bạn đọc quan tâm đến vấn đề sợi thủy tinh có độc hay không? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn qua bài viết chia sẻ dưới đây nhé!
Sợi thủy tinh có độc không? Ảnh hưởng như nào đến sức khỏe
Để đánh giá sợi thủy tinh có độc hại không? Chúng ta sẽ đánh giá các tác động của vật liệu sợi thủy tinh khi tiếp xúc với con người trong các trường hợp cụ thể như:
Tiếp xúc với sợi thủy tinh
Sợi thủy tinh được tạo thành từ hàng trăm ngàn sợi thủy tinh mỏng, mịn có đường kính chỉ vài micromet, nhỏ hơn so với sợi tóc. Với những ứng dụng phổ biến trong xây dựng, công nghiệp, dệt may… Hiện nay, con người có thể tiếp xúc với sợi thủy tinh, tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác động lên sức khỏe. Các con đường tiếp xúc với sợi thủy tinh phổ biến:
- Tiếp xúc trực tiếp qua da: Công nhân sản xuất trực tiếp, thi công cắt vật liệu sợi thủy tinh, tiếp xúc với vật liệu có lõi sợi thủy tinh bị hư hỏng.
- Hít phải sợi thủy tinh: Sản xuất hít phải sợi thủy tinh, thi công cắt vật liệu sử dụng sợi thủy tinh, sợi thủy tinh từ vật dụng, thiết bị bị hư hỏng. Trường hợp sinh sống trong khu vực sản xuất sợi thủy tinh, loại sợi này có thể bay vào không khí và con người hít phải.
Tác động lên da
Với cấu trúc sợi sắc nhọn, sợi thủy tinh sẽ đâm sâu vào biểu bì, mô da gây ngứa rát, kích ứng không mong muốn. Các phản ứng kích ứng khi sợi thủy tinh tác động lên da đã được ghi nhận như:
- Cảm giác ngứa rát khó chịu, thậm chí là đau rát mẩn đỏ.
- Sợi thủy tinh gây mụn nước, mẩn đỏ nhỏ.
- Khi tiếp xúc lâu, sợi thủy tinh có thể gây viêm da tiếp xúc, với những vết phồng rộp, bọng nước lan rộng.
- Nếu sợi thủy tinh đâm sâu vào cấu trúc da có thể gây nhiễm trùng, viêm loét.
Tác động lên đường hô hấp
Những tác động của sợi thủy tinh lên đường hô hấp được ghi nhận khá rõ, với các triệu chứng dễ thấy như:
- Sợi thủy tinh tiếp xúc với cổ họng, mũi gây kích ứng ngứa ho khan, đau họng, khàn tiếng.
- Sợi thủy tinh khi xâm nhập sâu vào phổi sẽ gây các vấn đề như tức ngực, khó thở cho người bệnh.
- Về lâu dài, sợi thủy tinh sẽ gây các bệnh về phổi như viêm phổi, ung thư hay xơ phổi rất khó phục hồi.
Tác động lên các cơ quan khác
Bên cạnh các tác động rõ ràng lên đường hô hấp thì sợi thủy tinh còn gây nhiều ảnh hưởng đến các cơ quan khác như:
- Tác động lên mắt: Sợi thủy tinh tiếp xúc với mắt gây đỏ, đau rát giác mạc, đau nhức và thường xuyên chảy nước mắt. Bên cạnh đó, nếu tiếp xúc trong thời gian dài với sợi thủy tinh, mắt người có thể bị giảm thị lực hoặc mù vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.
- Tác động lên hệ tiêu hóa: Phần lớn các trường hợp sợi thủy tinh sẽ được đào thải ra bằng đường phân. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp sợi thủy tinh sắc nhọn gây tổn thương niêm mạc ruột, kích ứng với các triệu chứng đau bụng, buồn nôn. Trường hợp số lượng sợi thủy tinh lớn, nhiều và dài có thể gây tình trạng thủng ruột.
Nguy cơ mắc ung thư
Một số nghiên cứu đang cho thấy mối liên hệ giữa việc tiếp xúc với sợi thủy tinh trong thời gian dài với nguy cơ ung thư. Dù vấn đề này đã được nhiều nhà khoa học quốc tế nghiên cứu trong nhiều năm, nhưng vẫn chưa có kết luận rõ ràng. Nếu so sánh với sợi amiang thì sợi thủy tinh có nguy cơ gây ung thư thấp hơn đáng kể.
Một số nghiên cứu trên chuột thấy mối liên kết giữa hít phải sợi thủy tinh trong thời gian dài gây ung thư cao. Các loại sợi nhỏ hơn 3 micromet và dài hơn 20 micromet có nguy cơ cao hơn.
Các yếu tố ảnh hưởng đến độc tính của sợi thủy tinh
Như đã thấy, sợi thủy tinh có những tác động tiêu cực đến sức khỏe khi tiếp xúc trực tiếp, hít phải hoặc nuốt phải. Các yếu tố ảnh hưởng đến độc tính và khả năng gây tổn thương của sợi thủy tinh:
- Kích thước sợi: Sợi càng nhỏ, khả năng gây hại càng cao. Do chúng có khả năng xâm nhập cao hơn vào các mô, tế bào hay vào nang phổi và cũng khó đào thải hơn.
- Hình dạng sợi: Hình dạng sợi ảnh hưởng đến khả năng xâm nhập và gây kích ứng với bề mặt tiếp xúc. Sợi có hình dạng càng phức tạp, càng nhiều cạnh sắc nhọn thì nguy cơ gây kích ứng càng cao.
- Nồng độ sợi: Nồng độ sợi trong không khí hoặc môi trường tiếp xúc càng cao, nguy cơ càng lớn.
- Thời gian tiếp xúc: Thời gian tiếp xúc lâu dài sẽ tăng nguy cơ gây hại với các bộ phận tiếp xúc như da, phổ.
- Loại sợi thủy tinh: Các loại sợi thủy tinh khác nhau có thể có độc tính khác nhau. Cấu trúc sợi thủy tinh càng giống amiang thì nguy cơ gây kích ứng hay ung thư càng cao.
Cách giảm thiểu nguy cơ tổn thương do sợi thủy tinh
Vậy cách nào giảm thiểu nguy cơ tổn thương gây ra do sợi thủy tinh cho cơ thể người? Chúng ta cần bảo vệ bản thân khi làm việc và sinh sống trong môi trường có nguy cơ phơi nhiễm sợi thủy tinh bằng một số cách như:
- Sử dụng quần áo bảo hộ nếu phải làm việc trong môi trường có nồng độ sợi thủy tinh cao, bảo vệ cơ thể khi tiếp xúc da, mắt gây kích ứng. Các thiết bị bảo hộ cần thiết như kích mắt, găng tay, quần áo chuyên dụng, khẩu trang nhiều lớp.
- Tăng cường thông gió nơi làm việc để làm sạch không khí tươi, giảm nồng độ sợi thủy tinh.
- Thực hiện vệ sinh sạch sẽ, tắm rửa bằng xà phòng sau khi làm việc và tiếp xúc với sợi thủy tinh.
- Nếu các triệu chứng liên quan đến mắt, da, phổi cần gặp bác sĩ để điều trị và tạm ngừng làm việc tiếp xúc với sợi thủy tinh.
Kết luận
Sợi thủy tinh với đặc điểm sợi nhỏ mảnh, độ bền cao có tính ứng dụng trong nhiều lĩnh vực. Tuy nhiên, loại sợi này cũng có những tác động nguy hại đáng kể đến cơ thể con người. Hy vọng bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu sợi thủy tinh có độc không? Các tác động cụ thể cũng như cách phòng ngừa an toàn.
